Một bước khởi đầu khiêm tốn
Dù không thể tạo ra một màn trình diễn bùng nổ, vị HLV người Italy vẫn mô tả trận ra mắt quốc tế của mình với tư cách là HLV đội tuyển quốc gia là một "món quà đặc biệt".
Trận đấu tại Quito không mang lại nhiều cảm xúc cho người hâm mộ. Brazil, dù sở hữu đội hình với nhiều ngôi sao, chỉ tung ra được hai cú sút trúng đích trong suốt 90 phút. Ancelotti đã lựa chọn một số cầu thủ đang thi đấu tại Premier League cho đội hình xuất phát, bao gồm thủ môn Alisson Becker (Liverpool), các tiền vệ Bruno Guimaraes (Newcastle United), Casemiro (Manchester United) và tiền đạo Richarlison (Tottenham Hotspur). Tuy nhiên, sự thiếu kết nối và những khoảnh khắc sáng tạo hạn chế đã khiến đội bóng không thể xuyên thủng hàng phòng ngự chắc chắn của Ecuador.
Phát biểu trên trang web chính thức của Liên đoàn Bóng đá Brazil (CBF), Ancelotti không giấu được cảm xúc trong lần đầu tiên dẫn dắt một đội tuyển quốc gia: "Đây là trận đấu đầu tiên của tôi với một đội tuyển, và trái tim tôi đã cảm nhận được điều gì đó rất đặc biệt. Tôi đã ngồi trên băng ghế huấn luyện hơn 1.800 trận đấu trong sự nghiệp, nhưng trận này thật sự khác biệt. Được làm việc với CBF là một niềm vinh hạnh, và với tôi, đó là một món quà".
Ở tuổi 66, Carlo Ancelotti là một trong những HLV vĩ đại nhất lịch sử bóng đá. Tuy nhiên, việc dẫn dắt một đội tuyển quốc gia là một thử thách hoàn toàn mới đối với ông. Dù trận hòa với Ecuador không mang lại chiến thắng, Ancelotti vẫn nhìn thấy những điểm tích cực. Ông đánh giá cao khía cạnh phòng ngự của đội bóng: "Chúng tôi đã chơi một trận đấu rất tốt về mặt phòng ngự. Tôi nhận thấy đội có khả năng chơi bóng tốt hơn, với lối chơi mượt mà hơn. Đây là một trận hòa đáng khích lệ, và chúng tôi rời sân với sự hài lòng cùng niềm tin cho trận đấu tiếp theo". Brazil sẽ có cơ hội cải thiện khi trở về sân nhà để đối đầu với Paraguay tại São Paulo vào thứ Ba tới. Trận đấu này đánh dấu màn ra mắt trên sân nhà của Ancelotti, và ông sẽ có sự trở lại của Raphinha, cầu thủ tấn công của Barcelona, sau án treo giò.
Tìm về cội nguồn
Carlo Ancelotti là HLV ngoại quốc đầu tiên dẫn dắt đội tuyển Brazil một cách độc lập. Việc một quốc gia bóng đá lớn chọn HLV ngoại luôn là sự thừa nhận thất bại. Ngoài Anh, quốc gia duy nhất khác từng vô địch World Cup và chọn HLV ngoại là Uruguay, với dân số chỉ 3,5 triệu người, và họ chỉ làm điều đó nửa thế kỷ sau lần cuối nâng cúp (dưới sự dẫn dắt của Daniel Passarella từ Argentina giai đoạn 1999-2001 và Marcelo Bielsa từ 2023 đến nay). Nhưng sự thật là nghề huấn luyện bóng đá Brazil đã suy thoái từ lâu.
Giải vô địch Brazil là giải đấu giàu thành tích nhất Nam Mỹ, với các đội bóng thống trị Copa Libertadores sáu kỳ gần nhất. Tuy nhiên, bốn trong sáu danh hiệu này được dẫn dắt bởi HLV Bồ Đào Nha, và Otto Glória vẫn là HLV Brazil duy nhất thành công ở cấp độ câu lạc bộ hàng đầu châu Âu. Sự xuất hiện của Ancelotti đánh dấu một thực tế đáng lo ngại: không đội tuyển nào trong liên đoàn Conmebol được dẫn dắt bởi HLV Brazil, trong khi bảy đội được quản lý bởi người Argentina. Brazil có thể giàu có, nhưng Argentina mới là cái nôi của văn hóa và bí quyết huấn luyện.
Tuy nhiên, Brazil từng là ngọn cờ đầu trong huấn luyện bóng đá. Truyền thuyết kể rằng Brazil vô địch ba World Cup từ 1958 đến 1970 nhờ những tài năng bẩm sinh từ bãi biển, nhưng thực tế không đơn giản như vậy. Sau thất bại đau đớn trước Uruguay năm 1950, Brazil đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho World Cup 1958. Một phái đoàn do bác sĩ Hilton Gosling dẫn đầu đã khảo sát 25 địa điểm ở Thụy Điển, chọn Hindås làm căn cứ huấn luyện. Các cầu thủ trải qua chế độ tập luyện nghiêm ngặt với đội ngũ hỗ trợ gồm bác sĩ, nha sĩ và nhà tâm lý học. Chính phủ Juscelino Kubitschek tài trợ mạnh mẽ, áp dụng nguyên tắc kỹ trị: mọi thứ đều được lên kế hoạch chi tiết.
Brazil cũng tiên phong về chiến thuật. Ảnh hưởng từ các HLV Hungary thập niên 1930, đặc biệt là Dori Kürschner, đã dẫn đến sự ra đời của sơ đồ 4-2-4 vào những năm 50, kết hợp phòng ngự khu vực. Đến năm 1957, HLV Hungary Bela Guttmann vẫn dẫn dắt São Paulo vô địch bang Paulista. Sơ đồ 4-2-4 của Brazil cho phép hậu vệ cánh như Nílton Santos tham gia tấn công, tạo ra những góc tấn công đa dạng. Đến World Cup 1962, Brazil tiến hóa thành sơ đồ 4-3-3 bất đối xứng, và năm 1970, dưới sự dẫn dắt của Zagallo, họ xây dựng đội hình cân bằng với bốn số 10 và một tiền đạo cánh.
Tuy nhiên, Brazil không phát triển lối chơi pressing, phần nào do cảm giác thua kém về thể lực trước các đội châu Âu sau các thất bại năm 1954 và 1966. Khi chính quyền quân sự kiểm soát, huấn luyện Brazil tập trung vào các chỉ số đo lường được, bỏ qua sự sáng tạo. Các đội của Telê Santana năm 1982 và 1986 là nỗ lực trở lại, nhưng thất bại trước Ý và Pháp càng củng cố định kiến về sức mạnh châu Âu. Kể từ lần vô địch World Cup 2002, Brazil liên tục bị loại bởi các đội châu Âu ở vòng knock-out.
Sự tập trung quá mức vào thể lực và tư duy ngắn hạn ở bóng đá câu lạc bộ Brazil – nơi HLV có thể bị sa thải sau ba trận thua – đã khiến mẫu tiền vệ sáng tạo như Didi hay Gérson gần như tuyệt chủng. Việc bổ nhiệm Ancelotti không chỉ mở lại cánh cửa cho ý tưởng ngoại quốc mà còn kết nối Brazil với cội nguồn vĩ đại của họ. Ancelotti, học trò của Nils Liedholm – người chịu ảnh hưởng từ HLV Hungary Lajos Czeizler – mang trong mình di sản của văn hóa bóng đá Danube. Với Ancelotti, Brazil không chỉ tìm kiếm sự đổi mới mà còn trở về với tinh thần tiên phong đã làm nên huyền thoại của họ.
