Cách đây không lâu, Roberto Mancini, cựu HLV tuyển Italy, từng than phiền về sự khan hiếm các tiền đạo trung tâm mà ông có thể lựa chọn. Ông liên tục nhắc đến vấn đề này trong những tháng cuối cùng tại vị của mình, chỉ ra rằng có rất ít cầu thủ trong nước được đá chính ở vị trí tiền đạo tại các câu lạc bộ hàng đầu của Serie A. "Điều này khiến mọi thứ trở nên khó khăn hơn," ông nói. "Hãy hy vọng đây không phải là một hiện tượng không thể đảo ngược."
Kể từ khi kế nhiệm Mancini, Luciano Spalletti không đề cập nhiều đến chủ đề này, nhưng nhiều người khác đã sẵn sàng nói thay ông khi Italy bị loại sớm khỏi Euro 2024. Trong trận thua vòng 1/8 trước Thụy Sĩ, Gianluca Scamacca là tiền đạo chính, dù đã khoác áo đội tuyển Italy 20 lần nhưng vẫn chưa ghi được bàn thắng thứ hai. Tiền đạo số 9 duy nhất khác trong đội là Mateo Retegui, người đã ghi được 7 bàn trong mùa giải Serie A đầu tiên với Genoa.
Thật đáng ngạc nhiên khi nhìn vào danh sách Vua phá lưới của Serie A 8 tháng sau đó và thấy hai cầu thủ người Italy dẫn đầu. Retegui đứng đầu với 20 bàn thắng, nhiều hơn số lần ra sân chính (18). Moise Kean theo sau với 15 bàn. Theo báo La Gazzetta dello Sport, đây là lần đầu tiên kể từ năm 2014 mà hai vị trí dẫn đầu thuộc về các cầu thủ Italy vào giai đoạn đầu của mùa giải.
Điều gì đã thay đổi? Trước khi mùa giải bắt đầu, không ai nghĩ rằng cả hai sẽ trở thành ứng cử viên cho danh hiệu Vua phá lưới, kể cả sau khi Retegui chuyển đến Atalanta vào cuối tháng 8 để thay thế cho Scamacca bị chấn thương. Lautaro Martínez, Dusan Vlahovic và Marcus Thuram là những ứng viên sáng giá, nhưng cho đến nay chỉ có Thuram ghi được 13 bàn và có cơ hội đuổi kịp hai cầu thủ người Italy nếu tiếp tục duy trì phong độ hiện tại.
Retegui đã thêm bốn bàn thắng vào thành tích của mình vào thứ Bảy tuần trước, dẫn dắt Atalanta trong trận đại thắng 5-0 trước Verona. Dù một phần nguyên nhân đến từ hàng phòng ngự yếu kém của đối thủ, nhưng anh đã tận dụng cơ hội một cách tàn nhẫn. Ba trong số các bàn thắng được ghi bằng cú chạm bóng đầu tiên: hai lần Retegui dứt điểm từ những pha bật lại và một lần dứt điểm điềm nhiên sau đường chuyền của Marten de Roon. Ở bàn thắng thứ hai, Retegui đã đánh lừa hậu vệ bằng một cú xoay người kéo bóng và sút bóng vào góc dưới khung thành.
Anh đang ghi tên mình vào lịch sử của Atalanta: cầu thủ đầu tiên trong lịch sử câu lạc bộ lập hat-trick trong hiệp một tại Serie A. Trên Instagram, De Roon viết: "Ở Hà Lan, chúng tôi có một từ 'Retegoed' có nghĩa là 'cực kỳ tốt'. Tôi nghĩ mình sẽ bắt đầu một kiến nghị để đổi tên Retegui thành Retegoed."
Màn trình diễn của Kean cho Fiorentina trước Inter Milan vào thứ Năm có lẽ còn ấn tượng hơn. Dù chỉ ghi hai bàn, anh đã khiến nhà đương kim vô địch khốn đốn từ lâu trước khi đánh bại Yann Sommer bằng cú đánh đầu ở phút thứ hai của hiệp hai. Kean đã suýt phá vỡ thế bế tắc hai lần trước giờ nghỉ: lần đầu bằng cú đánh đầu cự ly gần nhưng đánh quá gần thủ môn, và lần thứ hai bằng pha kiến tạo để Dodô đối mặt thủ môn nhưng cầu thủ người Brazil đã dứt điểm chệch mục tiêu.
Sẽ rất hấp dẫn khi xem cách HLV Spalletti sử dụng Retegui và Kean trong trận tứ kết Nations League hai lượt với Đức vào tháng tới. Trong một cuộc phỏng vấn với Gazzetta vào cuối tuần, huấn luyện viên đội tuyển Italy đã đưa ra phân tích sâu sắc về sự phát triển của cả hai cầu thủ, nhận xét rằng họ vẫn là hai mẫu tiền đạo trung tâm rất khác biệt: một người là tiền đạo chuyên hoạt động trong vòng cấm, người còn lại tự do di chuyển hơn, nhưng cả hai đều có những tiến bộ rõ rệt trong việc hoàn thiện lối chơi của mình.
Khi được hỏi liệu mùa giải bùng nổ của Retegui và Kean có phải là kết quả của việc tìm được đội bóng và HLV phù hợp với tài năng của họ hay không, Spalletti trả lời rằng "không còn nghi ngờ gì nữa". Retegui, người chỉ chuyển đến Italy từ Argentina vào năm 2023, nơi anh sinh ra, đã nhận được sự hỗ trợ tốt hơn nhiều từ một Atalanta đang tranh chấp chức vô địch so với thời gian ở Genoa. Kean, sau nhiều năm là cầu thủ dự bị có tác động tại Juventus, cuối cùng cũng có cơ hội được đá chính thường xuyên trở lại trong màu áo Fiorentina, đội bóng coi trọng khả năng bứt tốc của anh trong các pha chuyển trạng thái.
Tuy nhiên, Spalletti cũng nhấn mạnh rằng công lao thuộc về chính các cầu thủ vì đã nỗ lực cải thiện những điểm yếu của mình. Ông nói: "Trong vòng cấm, Retegui vẫn là một tay săn bàn đích thực: anh ấy kiểm soát bóng, xoay người và dứt điểm. Nhưng anh ấy đã trưởng thành hơn khi quay lưng về phía khung thành, cách anh ấy tạo cơ hội cho đồng đội, đưa ra lựa chọn cho các pha kết hợp một-chạm, di chuyển về phía trước và hỗ trợ đội bóng. Anh ấy vẫn giữ vị trí của mình, nhưng linh hoạt hơn và khiến đối thủ khó theo kèm hơn."
Spalletti cũng nhận xét rằng Kean đã cải thiện khả năng dứt điểm, nhưng ông cho rằng đây chỉ là yếu tố dễ nhận thấy nhất. "Anh ấy đã trở nên tốt hơn trong việc tạo ra khoảng trống trong vòng cấm. Bạn có thấy bàn thắng của anh ấy trước Genoa không? Anh ấy theo bóng bằng cách xoay người khi bóng đi ngang qua người rồi sút bằng má ngoài: đây là kiểu bàn thắng mà Ibrahimovic hay Cristiano Ronaldo thường ghi. Còn bàn thắng của anh ấy trước Inter thì sao? Bằng đầu? Một bàn thắng đúng chất tiền đạo trung tâm. Anh ấy di chuyển ra trước hậu vệ để họ nhìn thấy mình, sau đó lẩn tránh để 'ẩn nấp', rồi bất ngờ xuất hiện để ghi bàn. Đây là điều đầu tiên một tiền đạo cần biết: ẩn nấp. Bởi vì hậu vệ sẽ thoải mái khi họ nhìn thấy đối thủ và bóng. Đây chỉ là nguyên tắc cơ bản, nhưng nó thường hiệu quả."
Sau một chương đen tối trong lịch sử gần đây của đội tuyển Thiên thanh – khi họ không thể vượt qua vòng loại hai kỳ World Cup liên tiếp – ít người dám quá lạc quan. Retegui và Kean đều có những khoảnh khắc đáng nhớ khi khoác áo Đội tuyển Quốc gia Italy, nhưng tổng cộng 11 bàn thắng sau 37 trận đấu của cả hai khó có thể coi là ấn tượng.
Hiện vẫn có rất ít dấu hiệu cho thấy một làn sóng tài năng ghi bàn mới đang xuất hiện. Lorenzo Lucca đang có một mùa giải mạnh mẽ tại Udinese với 9 bàn thắng, chiếm gần một phần ba tổng số bàn thắng của đội, và cầu thủ 24 tuổi cao 2m01 chắc chắn thu hút sự chú ý. Tuy nhiên, nhìn lại dữ liệu năm 2024, chỉ có ba cầu thủ người Italy – Retegui, Kean và tiền vệ cánh Riccardo Orsolini của Bologna – ghi được hơn 10 bàn tại năm giải đấu hàng đầu châu Âu. So sánh với Pháp (10 cầu thủ ghi hơn 10 bàn), Anh (9), Đức (9) và Tây Ban Nha (5), con số này vẫn còn khá khiêm tốn.
Khi được hỏi liệu hàng công có phải là vấn đề ít đáng lo ngại nhất của Italy lúc này hay không, Spalletti vẫn giữ thái độ thận trọng. "Ở thời điểm hiện tại thì đúng là như vậy," ông nói. "Và luôn tốt khi nhấn mạnh rằng 'ở thời điểm hiện tại'."
Chiến thắng của Atalanta, cùng với trận hòa khác của Napoli, đã giúp họ rút ngắn khoảng cách với vị trí đầu bảng xuống còn năm điểm. Fiorentina đang kém ba điểm so với vị trí dự Champions League trước trận đấu lại với Inter vào tối thứ Hai. Ở thời điểm hiện tại, Atalanta đang tranh chấp Scudetto và Fiorentina đang nhắm đến vị trí trong top 4. Hai cầu thủ ghi bàn nhiều nhất Serie A chính là lý do lớn cho điều đó.
