Khi Mikel Arteta ký hợp đồng mới với Arsenal vào tháng 9, ông được hỏi về mục tiêu chính của mình. “Chiến thắng”, ông trả lời. “Phải là như vậy. Mục tiêu phải là chiến thắng.” Nhu cầu tiến thêm một bước nữa đã đeo bám Arteta suốt mùa giải, khi ông tiết lộ mình đang ở giai đoạn 4 trong kế hoạch 5 bước cho Arsenal - bước cuối cùng là “tạo dựng một triều đại” bằng cách giành danh hiệu. “Điều đó tạo ra niềm tin,” Arteta nói với Sky Sports. “Kinh nghiệm thành công giúp ích cho những lần tiếp theo”.
Arteta phát biểu những lời này vào tháng 12 năm ngoái, 5 năm sau khi trở thành HLV Arsenal. Nhưng dù mơ về một triều đại, thực tế là ông đã trải qua 5 năm mà không giành thêm danh hiệu nào. Chỉ có FA Cup, đạt được 6 tháng sau khi nhậm chức, là thành tích duy nhất - và đó cũng là danh hiệu bất ngờ.
Thất bại mới nhất trong cuộc săn danh hiệu của Arteta diễn ra tại PSG, nơi ông từng khởi nghiệp cầu thủ chuyên nghiệp. Trong đội hình PSG năm đó có Mauricio Pochettino - và giờ đây, người ta bắt đầu so sánh giữa hai HLV này. Tottenham của Pochettino từng chơi hấp dẫn, tham vọng, nhiều lần về nhì và ba trong các cuộc đua vô địch, thậm chí lọt vào chung kết Champions League. Nhưng đội Spurs ấy nổi tiếng vì không giành được danh hiệu nào. Liệu Arsenal của Arteta có nguy cơ bị nhớ đến tương tự?
Chấn thương định hình mùa giải của Arsenal
Hiện tại, câu trả lời là chưa, ít nhất là chưa đến lúc đó. Trước tiên, cảm giác là Arsenal của Arteta vẫn còn một “tốc độ” cao hơn để đạt tới. Mùa giải này sẽ được xem là đáng thất vọng, đặc biệt với cảm giác một lần nữa tiến gần nhưng không đủ. Đặc biệt khi Manchester City sa sút, để một đội khác lên ngôi vô địch Premier League.
Tuy nhiên, có một số yếu tố cần xem xét. Đầu tiên là chấn thương - Arsenal chịu tới 27 ca chấn thương ở Premier League, gần gấp đôi nhà vô địch Liverpool và là con số bất thường so với vị trí của họ. Đây là yếu tố cần tính đến khi đánh giá mùa giải.
Trong một mùa giải mà Man Utd và Spurs, cũng chịu số ca chấn thương tương tự, nằm ở nửa dưới bảng xếp hạng, còn Man City và Chelsea chỉ cạnh tranh top 5 với những vấn đề chấn thương của riêng họ, Arsenal thực sự đã duy trì được vị thế. Dù hiện tại không cảm thấy như vậy, việc từ vị trí á quân Premier League và tứ kết Champions League mùa trước, tiến tới là đối thủ gần nhất của Liverpool và lọt vào bán kết hai giải đấu có thể được xem là tiến bộ.
Tác động của chấn thương tại Arsenal càng rõ rệt khi nhìn vào cách nó ảnh hưởng đến mọi vị trí trên sân. Bạn có thể xếp một đội hình 11 người hoàn chỉnh từ các cầu thủ Arsenal đã bỏ lỡ hơn nửa tá trận đấu mùa này.
Arteta nhận ra điều này trước trận gặp PSG, khi ông nhìn thấy các ngôi sao bị chấn thương đứng bên lề sân. “Tomiyasu, bên cạnh là Calafiori, bên cạnh là Gabriel, bên cạnh là Thomas Partey, bên cạnh là Kai Havertz, bên cạnh là Gabriel Jesus, bên cạnh là Jorginho”, ông nói. “Đó là một đội hình xuất phát. Và chúng tôi không có họ. Chúng tôi đã mất họ trong nhiều, nhiều tháng.”
Một số người sẽ cho rằng Arsenal đáng lẽ nên giải quyết vấn đề chấn thương ở kỳ chuyển nhượng tháng 1, đặc biệt là khoảng trống ở vị trí trung phong tồn tại từ đầu năm ngoái.
Arsenal sẽ viện dẫn việc giám đốc thể thao Edu Gaspar bất ngờ rời đi vào mùa thu đã gây bất ổn ngoài sân cỏ, không phải điều xảy ra hàng năm. Nhưng điều đó không ngăn được những lời chỉ trích và sự soi xét. Liệu cảm giác một lần nữa thất bại có được xem là tiến bộ? Arsenal đã không thắng trong 4 trận bán kết gần nhất, chuỗi trận dài nhất mà họ không thể lọt vào chung kết.
Và với việc có khả năng về nhì lần thứ ba liên tiếp, Arsenal đang rơi vào một vòng lặp, dù là ở nhóm đầu bảng xếp hạng và giai đoạn cuối của các giải đấu.
Quỹ chuyển nhượng lớn? Một mùa hè quan trọng phía trước…
Làm thế nào để Arsenal thoát khỏi vòng lặp này? Rất đơn giản, họ cần một sự sắc bén và quyết đoán hơn. Arsenal cảm thấy họ đang ở rất gần điểm hoàn hảo, những người trong phòng thay đồ tin rằng họ thống trị mọi trận đấu. Về mặt thống kê, điều đó đúng trong trận gặp PSG.
“Pháo thủ” tạo ra tổng cộng 4,8 bàn thắng dự kiến (xG) qua hai lượt trận nhưng chỉ ghi được 1 bàn. Hai bàn thua đầu tiên trước PSG từ Ousmane Dembele và Fabian Ruiz chỉ có xG lần lượt là 0,04. Như Arteta nói với truyền thông giữa hai lượt trận, khoảng cách ở đẳng cấp này là rất nhỏ.
Sự chênh lệch xG này cho thấy Arsenal cần một tiền đạo mới, thậm chí là một sự làm mới lớn hơn ở hàng công.
Đáng nhớ rằng lần cuối Arsenal chiêu mộ một trung phong thực thụ - Gabriel Jesus với giá 45 triệu bảng từ Manchester City - đã tạo ra cú hích lớn. Martin Odegaard và Gabriel Martinelli đều ghi 15 bàn ở Premier League mùa đầu tiên của Jesus, còn Bukayo Saka ghi 14 bàn.
Giám đốc thể thao mới Andrea Berta - người từng cùng Atletico Madrid đến chức vô địch và chung kết Champions League - đã có kinh nghiệm chiêu mộ các tiền đạo với giá lớn. Nếu Arsenal thực sự đang mắc kẹt, có lẽ Berta là “luồng gió mới” mà Arsenal cần để làm tươi mới mọi thứ.
Tiền đạo giờ đây chắc chắn là ưu tiên số 1 trong danh sách mùa hè của Berta. Ưu tiên số 2 là đảm bảo đội hình Arsenal được giữ nguyên. “Pháo thủ” không chỉ cần chứng minh rằng các nhà phê bình sai, mà còn phải thuyết phục các ngôi sao lớn rằng đây là nơi để gắn bó. Hợp đồng của Saka, William Saliba và Gabriel - những trụ cột của đội - sẽ hết hạn trong hai năm. Điều đó sẽ khiến các CLB khắp châu Âu chú ý, đặc biệt là tình hình của Saliba.
Arsenal của Arteta giờ đang ở ngã rẽ. Với tin đồn về một quỹ chuyển nhượng lớn và áp lực phải mang về danh hiệu cho Arteta, những tháng tới sẽ rất quan trọng.
