
Đây chỉ là một trong số nhiều số liệu thống kê: Thuế xa xỉ, được áp đặt để phạt các đội bóng không tôn trọng mức lương trần, được NBA áp dụng kể từ năm 2003. Và đây là lần đầu tiên 2 đội bóng không phải đóng phạt mức thuế này sẽ đối đầu nhau ở Chung kết NBA.
Điều này cho thấy một bước ngoặt. Dù là ở trong quá khứ, nhiều nhà vô địch NBA không phải đóng khoản thuế này (Goldan State Warriors trong các năm 2015 - 2017, Los Angeles Lakers trong năm 2020), nhưng những năm gần đây, số tiền nộp thuế xa xỉ đã tăng rất cao.
Có một chi tiết rất là đáng ngạc nhiên, nhưng lại hợp lý: Mức lương trần chưa bao giờ đội lên cao đến như vậy trong suốt 10 năm qua, nhưng điều đó không khiến các đội bóng bị sa lầy vào các khoản phạt tiền “khủng”. Nghĩa là, họ vẫn chấp nhận được chuyện đó...
Lần đầu tiên trong lịch sử, có hơn 10 đội bóng (tổng cộng 11 đội) nộp thuế xa xỉ trong mùa giải năm nay. Và đội nộp nhiều thuế nhất chính là Phoenix Suns, họ đóng hơn 150 triệu USD. Người ta từng tưởng họ không thể tham gia vòng play-off. Nhưng sự bùng nổ lại hợp lý.

Ngoài 10 đội bóng đã chi trả thuế xa xỉ kể từ khi thành lập, có 4 đội bóng vẫn đang chờ đợi danh hiệu NBA đầu tiên: Los Angeles Clippers, New York Knicks, Brooklyn Nets và Phoenix Suns. Ba đội đầu tiên đặt trụ sở ở những thị trường lớn nhất của giải: New York và Los Angeles.
Họ cũng góp mặt trong số 8 đội bóng nhượng quyền thương mại có giá trị cao nhất cả toàn giải NBA. Từ những diễn biến của mùa giải năm nay, với loạt trận play-off đầy rẫy bất ngờ và soi chiếu đến NBA Finals, có thể nói lần nữa rằng: Tiền không thể mua được thành công!
Trong khi đó, Thunder (3,65 tỷ USD) và Pacers (3,6 tỷ USD) lần lượt xếp ở vị trí thứ 21 và 22 trên Bảng danh sách các đội bóng có giá trị nhượng quyền thương mại lớn nhất ở NBA. Đây cũng là 2 trong số thị trường nhỏ nhất bởi vì vị trí địa lý ở thành phố nơi họ đặt trụ sở.
Hai thành phố (Oklahoma City và Indianapolis) chỉ có dân số dưới mức 1 triệu người, thuộc về 2 tiểu bang cách rất xa bờ biển, được người ta ví von như là “thành phố của nông thôn”, mới mùa trước họ vẫn nằm trong số 8 thành phố có lượng khán giả trung bình tệ nhất của NBA (Pacers đứng thứ 2 từ dưới lên).

Vậy làm thế nào mà đội bóng của 2 thành phố này, vốn rất kém hấp dẫn với các cầu thủ tự do, lại lọt đến trận đấu chung kết?? Bằng suy nghĩ, nhưng trên hết, bằng cách chấp nhận rủi ro trong các vụ chuyển nhượng để xây dựng đội hình quanh một siêu sao rất tiềm năng.
Khi mà Indiana hy sinh Domantas Sabonis để mang về Tyrese Haliburton, mọi người đều khóc đến điên. Không phải vì tiềm năng của hậu vệ dẫn bóng này mà bởi vì những gì anh đã từng đóng góp cho Sacramento Kings: Giúp cho đội bóng này đứng ổn định ở Tốp 5 của NBA.
Giờ đây, 3 năm sau vụ chuyển nhượng đình đám đó, Pacera đã xuất sắc lọt vào Chung kết NBA lần đầu tiên từ năm 2000, còn Sacramento vẫn đang loay hoay ở vị trí thứ 8 ở vòng đấu bảng, không ai khóc lóc, không ai điên lên và cũng chẳng còn ai đặt các câu hỏi khó nghe...

Trường hợp của Thunder còn nổi tiếng hơn nhiều. Hồi năm 2019, OKC đã gửi Paul George (xếp hạng 2 ở giải MVP) đến Clippers để nhận một loạt ưu tiên chọn NBA Draft. Quan trọng nhất là, sau đó họ đã chọn được Shai Gilgeous-Alexander, một tân binh triển vọng có thể thành siêu sao.
Nhưng ngay ở vào thời điểm đó, thì ai dám dự đoán Gilgeous-Alexander sẽ trở thành một siêu sao thắng giải MVP mùa này? Và đây là một trong những ví dụ tuyệt vời về một thương vụ mà bên hưởng lợi không gặt hái thành quả ngay lập tức mà phải chờ đến... 6 năm sau.
Ban quản lý của 2 đội bóng này đều dựa vào 2 viên ngọc mới - để xây dựng lại một đội bóng thực thụ. Họ đã đưa ra những quyết định sáng suốt - hướng về tương lai xa xôi và trên hết là nhấn mạnh được bản chất bổ sung của từng cầu thủ. Thành công đến muộn vẫn đáng nhớ.

Sự phát triển của các cầu thủ trẻ đã mang lại thành công cho cả Thunder lẫn cả Pacers. Ngoài Gilgeous-Alexander, OKC còn có các cầu thủ Jade Williams, và Cason Wallace. Còn ở bên phía ngược lại thì, ngoài sự góp mặt của Haliburton, Pacers còn có những Andrew Nembhard, và cả Aaron Nesmith.
Tất cả các cầu thủ trẻ trung đó, họ hòa nhập hoàn hảo với từng vai trò riêng biệt trong cả 2 đội bóng. Với họ, làm việc chăm chỉ sẽ có đền đáp. Điều đó cũng cho phép họ chấp nhận rủi ro. Pacers đã đặt niềm tin vào Pascal Siakam, cựu binh từng vô địch mang lại nhiều kinh nghiệm.
Trong khi đó, OKC cần sự cứng rắn hơn hết thảy. Họ cũng đã đánh cược rất nhiều vào Isaiah Hartenstein với mức giá cao - so với năng suất tương đối thấp của anh này. Nhưng cuối cùng thì, tất cả những đóng góp của Hartenstein vượt xa những số liệu thống kê trên giấy tờ.

Thunder và Pacers không ngại chấp nhận rủi ro, hy sinh những cầu thủ triển vọng về mặt lý thuyết (như gửi Josh Giddey đến Chicago để lấy lại Alex Caruso ở vòng play-off của OKC, hay loại Buddy Hield để nhường chỗ cho các cầu thủ trẻ Pacers. Tất cả đều vì lợi ích toàn đội.
Những gì đang diễn ra ở Thunder, ở Pacers đi ngược với xu hướng hiện tại: Kết hợp các ngôi sao bất chấp tất cả. Nhiều BLĐ đội bóng không thể đảo ngược xu hướng này. Khi có 1 siêu sao ở trong đội hình, họ sẽ tìm kiếm thêm người thứ 2, thứ 3 vì sợ là anh ta sẽ rời đi.
Phoenix với bộ 3 Devin Booker - Kevin Durant - Bradley Beal là ví dụ tốt nhất. Nhưng trong lịch sử gần đây, sự kết hợp các siêu sao hiếm khi mang lại hiệu quả Russell Westbrook - Paul George - Carmelo Anthony ở... OKC, Kevin Durant - James Harden - Kyrie Irving ở Nets Nets). Xu hướng này đang sụp đổ!
Thành công mới mẻ của Thunder và Pacers là tấm gương điển hình cho việc: Tiền không thể mua được tất cả. Một tập thể được xây dựng tốt, đồng lòng tấn công và đồng lòng phòng thủ với lãnh đạo và huấn luyện viên hợp lý được gọi là một đội bóng, tập thể thực thụ.
Bóng rổ vốn là môn thể thao đồng đội, và những gì mà Thunder - Pacers đang làm là tin tức tuyệt vời cho những người hâm mộ môn chơi với quả bóng màu cam và với cả NBA.