Sau khi chứng kiến Manchester City một lần nữa đánh mất lợi thế dẫn trước vào phút cuối, Pep Guardiola đã thẳng thắn trong buổi họp báo sau trận đấu: “Quyết định tồi, chỉ vậy thôi... chúng tôi không đủ ổn định. Hôm nay không phải là ngoại lệ, điều này đã xảy ra nhiều lần. Feyenoord, Sporting Lisbon, Brentford, Man United – rất nhiều trận đấu mà chúng tôi đánh mất chiến thắng vào phút chót.'
Nhận xét của ông được đưa ra sau khi City để thủng lưới hai bàn trong những phút cuối trước Real Madrid tại Champions League vào thứ Ba, biến chiến thắng khó khăn 2-1 thành thất bại đau đớn 2-3. Trận đấu đó diễn ra theo một kịch bản quá đỗi quen thuộc: những khoảnh khắc xuất sắc từ một đội bóng tài năng, nhưng bị phá hỏng bởi sự thiếu tập trung và những sai lầm cá nhân ngày càng nhiều khi trận đấu trôi qua. Sự thật đơn giản là đội hình City hiện tại, dù dày dặn kinh nghiệm nhưng thiếu đi sự sắc bén về thể chất so với những năm trước, không còn có thể duy trì cường độ cao trong suốt 90 phút.
Liệu có gì ngạc nhiên khi Real Madrid, với đội hình xuất phát trẻ nhất trong một trận knock-out Champions League hơn một thập kỷ qua – tuổi trung bình trẻ hơn City ba năm – đã có thể vùng lên vào phút chót và vượt qua đối thủ? Hồ sơ đội hình của City cho thấy Guardiola đang phụ thuộc vào những cầu thủ đã qua thời đỉnh cao để thi đấu nhiều phút quan trọng.
Hồ sơ tuổi đội hình Manchester City 2024-25
Pep đã đúng khi nói sau thất bại trước Madrid: 'Tôi đã ở đây nhiều năm và chúng tôi từng là một đội bóng phi thường, một cỗ máy thi đấu mỗi ba ngày.' Nhưng khi họ hoạt động ở mức độ cao trong thời gian dài như vậy, đôi khi ngay cả cỗ máy cũng hao mòn và cần được thay thế. Đó là vị trí mà chúng tôi đang ở hiện tại”.
Bản thân City cũng nhận thức được điều này và đã chiêu mộ bốn cầu thủ trẻ tài năng với giá 180 triệu bảng vào tháng Một để giải quyết vấn đề. Nhưng điều đó không giúp ích gì cho họ ở thời điểm hiện tại. Sự mệt mỏi dẫn đến sai lầm, và City đã mắc rất nhiều. Cú phá bóng hỏng của Ederson đã tạo điều kiện cho Madrid gỡ hòa, trong khi đường chuyền ngược sai lầm của Mateo Kovacic về phía Rico Lewis đã tạo áp lực dẫn đến bàn thắng ấn định chiến thắng của Jude Bellingham.
Man City đã mắc 14 sai lầm dẫn đến bàn thua trong mùa giải này trên mọi đấu trường – trong số các đội bóng tại năm giải đấu hàng đầu châu Âu, chỉ có Southampton (18) mắc nhiều hơn. Những điểm yếu phòng ngự của họ đặc biệt rõ rệt vào những phút cuối trận đấu. Man City đã để thủng lưới 7 bàn trong 15 phút cuối tại Champions League mùa này, nhiều hơn bất kỳ đội nào khác trong giải đấu. Xu hướng này không chỉ giới hạn ở châu Âu. Tại Premier League, 31% số bàn thua của họ đến trong 15 phút cuối (tổng cộng 11 bàn), tỷ lệ cao hơn tất cả các đội trừ Everton (36%) và Aston Villa (32%).
Đội bóng của Guardiola đã không thể thắng bất kỳ trận nào trong 4 trận Champions League gần nhất mà họ ghi bàn trước (4-1 vs Sporting CP, 3-3 vs Feyenoord, 4-2 vs PSG, 3-2 vs Real Madrid), trong khi tối thứ Ba đánh dấu lần đầu tiên kể từ tháng 4/2018 (2-1 vs Liverpool) mà City thua một trận Champions League khi dẫn trước sau hiệp một, chấm dứt chuỗi 32 trận bất bại (29 thắng, 3 hòa). Và trong trận đấu này, họ còn dẫn trước cho đến phút 86.
Vấn đề thủ môn của Man City: Ederson và Stefan Ortega có còn đủ sức?
Thông thường, vị trí thủ môn không phải là vấn đề lớn nhất của Man City, nhưng hiện tại, cả Ederson lẫn Stefan Ortega đều không thể hiện thuyết phục. Tuy nhiên, không có sự tăng cường hay suy nghĩ về tương lai ở vị trí thủ môn, và màn trình diễn của hai thủ môn trong những tuần gần đây đã đặt ra câu hỏi liệu Ederson và Stefan Ortega có còn phù hợp với công việc này hay không.
Sai lầm của Ederson trận trận thua Real thực sự gióng hồi chuông báo động. Dù không chịu bất kỳ áp lực nào, anh lại thực hiện một pha chuyền dài lên phần sân đối phương một cách tệ hại khi tỷ số đang có lợi cho đội nhà. Chỉ vài giây sau, Vinícius Júnior dứt điểm thẳng vào Ederson từ một góc hẹp, nhưng thủ môn người Brazil đã để bóng đập vào người thay vì cố gắng đẩy nó ra xa khung thành. Bóng bật ra đến chân Brahim Díaz, người đã ghi bàn gỡ hòa.
Trong những phút cuối trận đấu, Ederson tỏ ra chậm chạp và do dự khi lao ra khỏi vạch vôi để đối mặt với Vinícius, người đang lao thẳng vào khung thành. Điều này khiến thủ môn của Man City bị mắc kẹt ở vị trí "vô định", và tiền đạo của Real Madrid đã nâng bóng qua đầu anh để Bellingham chạy vào đẩy bóng vào lưới, ấn định chiến thắng. Sự do dự của Ederson cho thấy sự thiếu quyết đoán - điều mà với một thủ môn có thể trở nên nguy hiểm, và trong trường hợp này, nó đã trở thành sai lầm chết người.
Ederson đã rất thành công tại Man City, cách mạng hóa vai trò của thủ môn dưới thời Guardiola, với khả năng chuyền ngắn và những đường chuyền dài chính xác giúp anh trở nên độc nhất trong việc biến phòng ngự thành tấn công một cách nhanh chóng và trực tiếp nhất. Sau pha kiến tạo cho bàn thắng của Erling Haaland trước Chelsea vào tháng trước, anh đang chia sẻ vị trí dẫn đầu về số pha kiến tạo trong lịch sử Premier League dành cho thủ môn, với 5 lần kiến tạo.
Khi đội bóng của anh thống trị trận đấu, không có ai tốt hơn để đứng ở vị trí thủ môn. Tuy nhiên, với việc Man City đang gặp khó khăn trong việc kiểm soát bóng và hàng phòng ngự trở nên lỏng lẻo hơn bao giờ hết, khung thành của họ đã phải hứng chịu nhiều đợt tấn công hơn bình thường trong mùa giải này. Man City đã để lọt lưới nhiều hơn trong 38 trận đấu vào năm 2024-25 (57 bàn) so với 59 trận đấu của mùa giải trước (54 bàn). Chỉ một lần duy nhất trước đây dưới thời Guardiola - vào mùa giải 2016-17 (60 bàn) - họ để lọt lưới nhiều hơn trong cả một mùa giải.
Ederson tất nhiên không hoàn toàn đáng trách. Anh đã phải chịu quá nhiều áp lực do sự thiếu hụt sự bảo vệ từ hàng tiền vệ, đặc biệt là khi Rodri vắng mặt, một vấn đề kéo dài. Tuy nhiên, dữ liệu cho thấy khả năng cản phá của Ederson gần đây không đủ tốt.
Có 2 dữ liệu để đánh giá trạng thái của các thủ môn. Đầu tiên là xGOT- Bàn thua dự kiến từ các cú sút trúng đích. Một cú sút có 70% cơ hội ghi bàn = xGOT là 0.7. Cộng tất cả các giá trị xGOT lại sẽ cho tổng số bàn thắng mà một thủ môn dự kiến sẽ để lọt lưới; so sánh con số đó với số bàn thắng thực tế họ đã để lọt, chúng ta có thể tính toán được số bàn thắng họ đã ngăn chặn được nhờ các pha cứu thua.
Giống như với các tiền đạo và chỉ số xG, những thủ môn xuất sắc nhất thường có hiệu suất vượt trội so với chỉ số xGOT của họ. Tuy nhiên, mùa giải này, Ederson chỉ đang hoạt động nhỉnh hơn một chút so với chỉ số xGOT, ngăn chặn nhiều hơn 0.5 bàn thắng so với mức trung bình của một thủ môn. Trong số các thủ môn Premier League đã thi đấu ít nhất 90 phút ở bất kỳ giải đấu nào mùa này, Ederson xếp thứ 26 trong danh sách 51 thủ môn. Anh đang ở mức trung bình.
Số bàn thắng Ederson đã ngăn chặn cho Man City 2024-25
Tỷ lệ thứ 2 là Ngăn chặn bàn thua. Nếu tỷ lệ này bằng 1 có nghĩa là thủ môn đang để lọt lưới đúng bằng số bàn thắng dự kiến. Nếu cao hơn 1, họ đang hoạt động tốt hơn mong đợi. Nếu thấp hơn 1, họ đang không đáp ứng được kỳ vọng.
Tuy nhiên, Ederson cũng không khá hơn nhiều trong chỉ số này, với tỷ lệ ngăn chặn bàn thua là 1.02. Trong cùng danh sách các thủ môn Premier League, anh xếp thứ 30 về tỷ lệ này. Nói thẳng ra, anh không tạo ra nhiều khác biệt trong khả năng cản phá của mình.
Một trong những thủ môn mà Ederson vượt trội hơn là Ortega, người mà nhiều người vẫn coi là một trong những thủ môn dự bị tốt nhất Premier League – nếu không muốn nói là tốt nhất.
Tuy nhiên, mùa này Ortega đã được sử dụng nhiều hơn bình thường, và sẽ thi đấu nhiều phút hơn bất kỳ mùa giải nào khác kể từ khi anh gia nhập Man City. Đây là lần đầu tiên trong ba mùa giải tại câu lạc bộ, anh thể hiện dưới mức kỳ vọng về khả năng cản phá. Chỉ số Ngăn chặn bàn thua của anh chưa bao giờ thấp hơn 4.3 trong bất kỳ mùa giải nào tại City, nhưng mùa này đã giảm mạnh xuống -1.3, cho thấy anh đã để lọt lưới nhiều hơn mức đáng lẽ nên có.
Số bàn thắng Stefan Ortega đã ngăn chặn cho Man City 2024-25
Giống như Ederson, dường như Ortega đang gặp khó khăn khi thi đấu cho một đội bóng không còn quá áp đảo như Man City mà anh từng quen thuộc, và khả năng cản phá của anh không đủ tốt để chơi cho một đội bóng như vậy. Những con số của anh chắc chắn bị ảnh hưởng bởi màn trình diễn tệ hại trong trận thua 1-5 trước Arsenal đầu tháng này, khi anh có lẽ đã có thể làm tốt hơn trong các pha bóng dẫn đến bàn thắng của Myles Lewis-Skelly và Ethan Nwaneri.
Tuy nhiên, không có pha bóng nào trong số đó được coi là lỗi trực tiếp dẫn đến bàn thắng của đối phương, và Ortega vẫn chưa mắc bất kỳ lỗi nào như vậy trong toàn bộ sự nghiệp tại Man City. Ngược lại, Ederson đã mắc hai sai lầm dẫn đến bàn thua trong mùa giải này – bằng với số lỗi anh mắc phải trong 110 trận đấu suốt ba mùa giải trước cộng lại. Bốn lỗi của anh dẫn đến cú sút của đối thủ cũng tương đương với tổng số lỗi anh mắc phải trong ba mùa giải trước đó.
Có điều gì đó không ổn tại Man City vào lúc này, và khó có thể khẳng định chắc chắn liệu những khó khăn của hai thủ môn là nguyên nhân hay hệ quả của tình trạng bất ổn. Có khả năng cả hai sẽ trở lại phong độ đỉnh cao của mình nếu được thi đấu sau một hàng phòng ngự vững chắc.
Tuy nhiên, cũng có lý do để nghi ngờ liệu Man City có còn là một lực lượng kiểm soát và thống trị như chúng ta từng biết trong thời gian tới hay không. Nếu không, có thể cả Ederson lẫn Ortega đều không phải là người phù hợp cho vị trí thủ môn.
Guardiola đã từng phải đưa ra những quyết định lớn về thủ môn trước đây, khi loại bỏ Joe Hart ngay từ những ngày đầu tiên tại câu lạc bộ, và sau đó nhận ra rằng người thay thế, Claudio Bravo, cũng không đủ tầm. Chỉ khi Ederson xuất hiện, Man City của Guardiola mới phát triển thành một cỗ máy đáng sợ như chúng ta thấy.
Ederson đã có tám mùa giải tuyệt vời tại câu lạc bộ, nhưng có lẽ đã đến lúc Man City cần bắt đầu nghĩ đến tương lai ở vị trí thủ môn.
