Do U17 World Cup được tổ chức hàng năm, nên Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF), thông qua các mối quan hệ của mình, cũng phải tìm đủ cách để đội U16 có thể cọ xát ở những trận đấu chất lượng. Năm ngoái, chúng ta cũng đã có một giải giao hữu quốc tế với Nhật Bản, Uzbekistan, Australia, nhờ đó nên ở giải U17 châu Á, đội bóng của HLV Roland đã không thua trận nào trước những đối thủ mạnh, chỉ tiếc là không thể giành vé dự U17 World Cup.
Ghi nhận nỗ lực của VFF, nhưng cũng phải nhìn nhận một thực tế là bóng đá trẻ của Việt Nam đang khủng khoảng các hoạt động thi đấu. Nhìn vào danh sách U16 Việt Nam tập trung đợt này, thì hết 2/3 lực lượng đến từ các “lò” đào tạo bóng đá, gần như không có sự đóng góp nào của các CLB chuyên nghiệp ngoài những đội bóng có trung tâm đào tạo riêng như Thể Công, Hà Nội, SLNA…
Nguyên nhân thì nhiều, nhưng đứng ở góc độ CLB, cũng có lý do để cân nhắc việc đầu tư cho đào tạo. Bóng đá Việt Nam đang hội nhập sâu với bóng đá châu lục, nên số lượng ngoại binh sẽ phải “mở” tối đa, tức là có thể lên đến 8-9 cầu thủ Việt kiều hay cầu thủ nhập tịch thi đấu trên sân cùng lúc. Nghĩa là về lâu về dài, cơ hội cho một cầu thủ trẻ được thi đấu ở V-League gần như không có.
Trong khi đó, hiện chúng ta chưa có hệ thống thi đấu dành cho đội hình dự bị, các giải U21 hay giải hạng nhì - nơi các CLB thường dùng cầu thủ trẻ - cũng chỉ thi đấu khoảng 10 trận/năm. Như vậy, nếu CLB tự tổ chức đào tạo thì cũng không có nhiều “đất” để giúp cầu thủ trẻ phát triển tài năng, mà cũng chẳng thể sớm lên đội 1.
Chưa kể, thị trường chuyển nhượng cầu thủ ở Việt Nam không sôi động, khiến các CLB đào tạo cầu thủ trẻ có muốn bán “sản phẩm”, hoặc chuyển nhượng trong trường hợp không có kế hoạch sử dụng để thu hồi vốn đầu tư cũng không xong. Trong ngắn hạn, việc đầu tư cho đào tạo rất nhiều rủi ro, dù ai cũng biết đó là cách làm bóng đá bền vững, có lợi cho sự phát triển chung của nền bóng đá Việt Nam.
Đây cũng là lý do mà với bóng đá thế giới, tầm 16 tuổi là sẵn sàng ký hợp đồng chuyên nghiệp, thì tại Việt Nam, lại là điểm khởi đầu của một quy trình tìm kiếm tài năng. Các “lò” đào tạo bóng đá ở Việt Nam cũng chỉ tuyển sinh từ 15 tuổi thay vì sớm hơn nhằm rút ngắn thời gian đào tạo, tiết kiệm chi phí.
Muốn khuyến khích các CLB đào tạo trẻ, giải pháp duy nhất là tìm cách tăng số lượng những trận đấu của bóng đá trẻ, đặc biệt là phải có ít nhất 1 giải đấu được tổ chức theo hình thức “League” song song với thời gian thi đấu V-League chỉ chuyên cho các cầu thủ U21.
Bóng đá trẻ cần một “đường băng” riêng và cần có những cách làm đặc thù cũng như sự đóng góp, chung tay của xã hội chứ không thể chỉ là phần việc của CLB hay VFF.
