Thời điểm phát đi thông báo về việc dời Olympic Tokyo 2020 vào mùa Hè sang năm, Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) hy vọng khi sự kiện được tổ chức cũng là lúc thế giới sẽ “phong tỏa” được đại dịch Covid-19, việc triển khai tiêm vaccine hoàn tất. Nếu không, toàn cầu sẽ có giải pháp bền vững để khắc ngự sức công phá khủng khiếp của Covid-19.
Trang chủ Olympics.com thuật lại nội dung giữa cuộc gặp mặt giữa Chủ tịch IOC Thomas Bach và cựu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe vào tháng 3-2020: “Các nhà lãnh đạo nhất trí rằng, Olympic ở Tokyo có thể trở thành ngọn hải đăng hy vọng cho thế giới trong thời kỳ khó khăn này, và ngọn lửa Olympic có thể trở thành ánh sáng cuối đường hầm mà thế giới đang đối mặt với đại dịch”. Có thể, IOC đã chuẩn bị sẵn kịch bản Olympic Tokyo 2020 đánh dấu cho sự kiện quốc tế lớn đầu tiên được tổ chức trong thời kỳ hậu đại dịch, hoặc chí ít vẫn sống tốt với nó.
Nhưng, chỉ còn chưa đầy một tuần nữa đến thời điểm ngọn đuốc Olympic được thắp sáng trên SVĐ mới Tokyo, người dân Nhật Bản đã rõ ràng hơn về sự lạc quan của IOC vào năm ngoái là sai lầm, thậm chí lố bịch.
Trưởng ban tổ chức Olympic Tokyo 2020 Seiko Hashimoto xác nhận có ca nhiễm Covid-19 trong làng VĐV. Ảnh: AP. Đó chỉ mới một tuần trước thời điểm diễn ra lễ khai mạc. Với 11.058 VĐV tham gia tranh tài, chưa kể các thành viên đi theo đoàn, truyền thông, và lượng khách quốc tế được dự báo lên đến một triệu người trong thời điểm diễn ra Olympic Tokyo 2020 thì ngày càng rõ hơn việc tổ chức sự kiện này có thể trở “siêu lan truyền Covid-19” cho cộng đồng, mà không ai hết chính người Nhật phải hứng chịu hậu quả.
Người Nhật không muốn Olympic Tokyo 2020 diễn ra vào thời điểm hiện tại. Họ mang tâm trạng sợ hãi về những điều khủng khiếp mà sự kiện thể thao 4 năm diễn ra một lần này có thể “ghé thăm” đất nước. Đã xuất hiện những cuộc biểu tình tại thủ đô. Tuy nhiên, xứ hoa Anh đào buộc phải tổ chức, buộc phải thực hiện những cam kết đã ký vào tháng 7-2013 sau khi đánh bại Thổ Nhĩ Kì để giành quyền đăng cai Olympic 2020.
Hậu quả của việc phá vỡ nguyên tắc đã ký với Nhật Bản sẽ rất thảm khốc về mặt tài chính, đi kèm theo danh tiếng. Nếu hủy Olympic 2020, Nhật Bản sẽ đối mặt với việc mất ít nhất 12,5 tỷ USD và khoảng 3,3 tỷ USD tài trợ. Trước đó, họ đã mất ít nhất 6 tỷ USD khi sự kiện hoãn sang năm 2021. Vì vậy, dù vòng xoay của thế giới đang đối diện với sự tàn phá của Covid-19 thì Olympic Tokyo 2020 không thể tiếp tục trì hoãn. Nhưng nếu thế thì kèm theo nguy cơ đe dọa đối với xứ hoa Anh đào.
Tokyo đang trong tình trạng khẩn cấp trước thời lễ khai mạc Olympic Tokyo 2020. Ảnh: REUTERS. Với người Nhật, phát biểu của lãnh đạo cấp cao IOC như trêu người. Trong số lượng khoảng 1 triệu khách đến Tokyo thì có bao nhiêu người được tiêm vaccine? Tương tự, gần một phần ba trong tổng 126,3 triệu dân của Nhật Bản, không phải ai cũng được tiêm ngừa. Theo số liệu từ phía The Guardian, chỉ gần 20% người Nhật được tiêm đầy đủ 2 mũi.
Nhưng, ngay cả những người đã được tiêm phòng vẫn có thể gặp rủi ro. Tiêm vaccine chỉ có thể làm thấp nhất nguy cơ mắc bệnh, lan truyền ra cộng đồng, chứ không hẳn điều trị tuyệt đối. Nhiều người dân Nhật Bản sắp đóng vai các tình nguyện viên được giao nhiệm vụ tiếp đón các phái đoàn quốc tế, đoàn thể thao đến tham dự Olympic. Sự tự tin của Chủ tịch IOC Thomas Bach có vẻ khá sai lầm, và không dựa trên cơ sở khoa học nào, thay vì gửi những lời động viên đến người dân địa phương.
Tokyo đang trong tình trạng khẩn cấp, và quyết định không mở cửa đón người hâm mộ đến các địa điểm thi đấu, tổ chức Olympic Tokyo 2020 đã được đưa ra. Thậm chí, các phái đoàn quốc tế, thể thao khi hạ cánh xuống Nhật Bản phải tuân thủ nghiêm các biện pháp phòng chống dịch Covid-19 tại địa phương, bằng không sẽ bị phạt, hoặc tước quyền tham dự.
Chính Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga còn chia sẻ: “Để nâng cao sự hiểu biết của người dân, và cũng vì thành công của Olympic Tokyo 2020, tất cả những người tham gia phải thực hiện các hành động và biện pháp thích hợp, bao gồm các biện pháp đối phó với đại dịch”.
Đoàn thể thao của người tị nạn phải hoãn bay sang Nhật Bản khi phát hiện 1 thành viên nhiễm Covid-19. Ảnh: Al JAZEERA. Khi Tokyo giành chiến thắng trong cuộc chạy đua đăng cai Olympic 2020 vào năm 2013, những lá phiếu bầu chọn đã gửi trọn niềm tin rằng họ, người Nhật sẽ mạnh mẽ vượt qua và dần hồi phục sau trận động đất, sóng thần và trước đó thảm họa hạt nhân năm 2011. Nhưng hiện tại, Tokyo đang cầu nguyện cho lễ thắp sáng ngọn lửa Olympic vào đêm khai mạc, và 16 ngày tổ chức các môn thi đấu sau đó không xảy ra, hoặc hạn chế thấp nhất những biến cố.
Dịch Covid-19 đã làm biến chất Olympic Tokyo 2020, từ một sự kiện kết nối toàn cầu trước nguy cơ trở thành thảm kịch tàn phá Nhật Bản, quốc gia vốn hàng năm phải chịu những trận đòn roi từ “mẹ thiên nhiên”.
