Sau một giai đoạn đáng thất vọng tại Bayern Munich, Tuchel có thể không nghĩ nhiều đến việc bổ nhiệm của mình quan trọng như thế nào đối với bóng đá Đức, mà chỉ đơn giản là biết ơn vì có thêm cơ hội để chứng tỏ tài năng quản lý của mình. Thế nhưng, việc một người Đức sẽ dẫn dắt Tam Sư tại World Cup 2026 là một sự kiện lịch sử. Một hoặc hai thập kỷ trước, điều này là không thể tưởng tượng nổi – và không chỉ vì lý do cạnh tranh hay chính trị.
Bởi cho đến những năm 2010, các HLV thành công khi được mời làm việc ở nước ngoài thường chỉ đến các quốc gia láng giềng hoặc có thể là Tây Ban Nha. Jupp Heynckes đã giành chức vô địch Champions League với Real Madrid vào năm 1998, nhưng ông là một ngoại lệ. Sự tôn trọng dành cho các HLV Đức ngoài biên giới Bundesliga đã tăng lên đáng kể trong 15 năm qua, và tất nhiên, điều này có rất nhiều liên quan đến Jürgen Klopp.
Kể từ khi chiến lược gia đầy cá tính này gia nhập Liverpool vào năm 2015 và đánh thức gã khổng lồ đang ngủ quên, giống như ông từng làm tại Borussia Dortmund, cánh cửa dường như đã được mở rộng cho các đồng hương. Premier League và giải hạng Nhất đã có một sự "thèm muốn" nhất định đối với khả năng lãnh đạo của họ.
"Klopp đóng một vai trò quan trọng, nhưng tôi nghĩ đó là cách hoạt động tất yếu của bóng đá Anh", Jonathan Harding, tác giả cuốn "Mensch: Beyond the Cones," một cuốn sách về hệ thống bóng đá Đức, cho biết. "Mọi người đều muốn tìm kiếm điều lớn lao tiếp theo".
Tính đến thời điểm này, có 4 HLV nói tiếng Đức làm việc ở hai giải đấu hàng đầu tại Anh. Fabian Hürzeler đã làm rất tốt khi thay thế Roberto De Zerbi tại Brighton, trong khi nhà cầm quân người Áo Oliver Glasner đang đạt được những thành tựu mới với Crystal Palace, và Daniel Farke, hiện tại Leeds United, đang trên đường giành quyền thăng hạng Premier League lần thứ hai sau khi từng làm điều đó với Norwich City vào năm 2019. Ngoài ra còn có Danny Röhl, dang dẫn dắt Sheffield Wednesday, người từng nằm trong ban huấn luyện của Southampton và đội tuyển Đức dưới thời Hansi Flick.
Trước họ, những cái tên như Ralph Hasenhüttl, David Wagner và Jan Siewert cũng từng huấn luyện tại Anh. Không có gì ngạc nhiên khi cả ba người này đều có mối liên hệ nào đó với Klopp hoặc Dortmund, bởi tầm ảnh hưởng của Klopp tại Anfield là rất lớn. Thời kỳ của ông đã tạo ra hình mẫu về một kiểu HLV có thể dễ dàng chuyển từ Đức sang Anh và thành công với phong cách bóng đá hấp dẫn, liên quan đến nhận thức tích cực về trường phái Gegenpressing và bóng đá chuyển trạng thái.
"Khi nói về tầm ảnh hưởng của một HLV Đức cụ thể tại Anh, chúng ta phải nhắc đến Jürgen Klopp, người nhờ vào những kỹ năng cá nhân đặc biệt, bao gồm khả năng giao tiếp, tài hùng biện và trí thông minh bóng đá, đã trở thành một người tiên phong", Erich Rutemöller, một cựu HLV từng giám sát việc đào tạo HLV Đức trong các cải cách vào đầu những năm 2000 sau chiến dịch Euro 2000 thảm họa của Đức, cho biết.
Trong số nhiều người khác, Rutemöller đã giảng dạy cho Klopp và Tuchel khi cả hai đang nỗ lực đạt được giấy phép huấn luyện cao nhất tại Đức. Dù ở tuổi 80, ông không ngừng nhấn mạnh tầm quan trọng của Klopp đối với toàn bộ nền huấn luyện Đức, nhưng ông cũng công nhận ý nghĩa của hệ thống đào tạo: “Ngay sau Thế chiến thứ hai, chúng tôi đã bắt đầu", Rutemöller nói. "Sepp Herberger đã tổ chức hội thảo đầu tiên dành cho giáo viên bóng đá vào năm 1948, vì vậy thật thú vị khi thấy quá trình phát triển này đã kéo dài bao lâu. Chúng tôi chắc chắn là những người tiên phong ở châu Âu".
Coi trọng các huấn luyện viên trẻ
Khi DFB (Liên đoàn bóng đá Đức) cố gắng đi trước thời đại, việc đào tạo HLV ngày càng trở nên toàn diện và phức tạp. Các khóa học chuẩn bị cho các HLV đầy tham vọng về cuộc sống khi họ bước vào băng ghế huấn luyện, bao gồm cả đào tạo truyền thông chuyên sâu và các bài tập nói trước công chúng. Tuy nhiên, chỉ các buổi học trên lớp không thể đảm bảo thành công.
Cửa sổ quốc tế này đánh dấu những trận đấu đầu tiên mà Thomas Tuchel sẽ dẫn dắt đội tuyển Anh kể từ khi ông được bổ nhiệm làm huấn luyện viên "Tam Sư" vào tháng 10.
"Những cải tiến trong văn hóa bóng đá quốc gia ở đó – tôi biết các thế hệ trước đây nhìn nhận bóng đá Đức trên trường quốc tế là khô khan, thực dụng, v.v., nhưng đó không phải là góc nhìn của tôi khi lớn lên trong kỷ nguyên Klopp", Stephen Russell, một nhà nghiên cứu tiến sĩ tại Đại học Manchester Metropolitan, người nghiên cứu phân tích hiệu suất và các chỉ số cùng với Manchester United, cho biết. "Theo như tôi biết, đã có rất nhiều thay đổi trong việc phát triển thanh thiếu niên ở hệ thống quốc gia."
Trong số những thay đổi đó, theo Harding, có một điều nổi bật hơn cả. “Một điều không được nói đến đủ là bóng đá lứa tuổi dưới 19 ở Đức. Nó thay đổi con đường huấn luyện", ông nói. "Các HLV Đức có cơ hội phát triển, và các CLB coi những huấn luyện viên dưới 19 tuổi này là những ứng cử viên nghiêm túc".
Những người như Farke và Wagner đã phát triển kỹ năng của mình với đội dự bị của Dortmund trong khi biết rằng họ đang được các đội bóng ở giải hạng nhất và hạng nhì trong nước cũng như nước ngoài theo dõi. Các đội dự bị thường được tổ chức dưới dạng đội dưới 21 tuổi và dưới 23 tuổi, được tích hợp vào hệ thống giải đấu ở Đức, với các đội dự bị của các câu lạc bộ Bundesliga thường thi đấu ở hạng ba hoặc hạng tư.
Không ưu tiên cho các cựu ngôi sao
Sự thay đổi văn hóa trong bóng đá Đức đã mang đến cơ hội cho các HLV có sự nghiệp thi đấu không quá ấn tượng, hoặc trong một số trường hợp, không hề chơi bóng trước đó.
Nagelsmann trở thành huấn luyện viên của TSG Hoffenheim khi mới 28 tuổi. Dù đã trở thành một cái tên quen thuộc trong bóng đá trẻ, ông không có danh tiếng rộng rãi với công chúng vì sự nghiệp thi đấu của ông kết thúc khi ông còn đang mang giày cho đội dự bị của FC Augsburg ở giải hạng sáu của Đức khi mới ngoài 20 tuổi. Ở những nơi khác, các cựu cầu thủ chuyên nghiệp, đặc biệt là những người từng là gương mặt tiêu biểu của bóng đá nội địa, thường được trao cơ hội ngay sau khi giải nghệ – đôi khi với kết quả thảm khốc. Frank Lampard đang chứng minh tại Coventry City rằng anh có thể có những gì cần thiết để trở thành một HLV thành công ở giải hạng Nhất, nhưng chỉ sau khi thất bại tại Chelsea, câu lạc bộ mà anh từng là ngôi sao, và Everton. Có lẽ đó là trường hợp nhận quá nhiều quá sớm.
Đã từng có niềm tin ở Đức rằng những cầu thủ giỏi cũng nên tự nhiên giỏi trong việc huấn luyện, nhưng tư duy đó đã hoàn toàn thay đổi, một phần nhờ vào những người như Nagelsmann và Tuchel. "Chúng là hai nghề riêng biệt – cầu thủ và huấn luyện viên", Rutemöller nói. "Một số người có thể làm tốt cả hai, nhưng tôi tin rằng Xabi Alonso đã nỗ lực trong quá trình học tập của mình và cố gắng đạt được các giấy phép cũng như học hỏi rất nhiều điều vượt xa kiến thức của anh ấy với tư cách là một cầu thủ."
Mạng lưới quan hệ từ một sự nghiệp ấn tượng trên sân cỏ hoặc từ các mối quan hệ gia đình có thể giúp ích trong những bước đầu của hành trình huấn luyện. Ví dụ như các HLV triển vọng mới nhất nổi lên ở Bundesliga là Dino Toppmöller và Sebastian Hoeness.
Cả hai đều chơi bóng ở mức khá tốt, dù chưa bao giờ ở Bundesliga, và có những cái tên nổi tiếng: Dino là con trai của HLV lâu năm Bundesliga Klaus Toppmöller, còn Sebastian là con trai của cựu HLV Hertha Berlin Dieter Hoeness và là cháu trai của người quyền lực tại Bayern Munich Uli Hoeness. Tuy nhiên, cả hai đều cần phải chứng minh bản thân theo cách khó khăn, và họ đã làm được.
Toppmöller và Hoeness có thể dẫn đầu thế hệ HLV Đức mới cùng với Nagelsmann, người dù đã có một bảng thành tích ấn tượng nhưng mới chỉ 37 tuổi. Nhà cầm quân của Eintracht Frankfurt Toppmöller và ông chủ của VfB Stuttgart Hoeness đã được liên kết với nhiều câu lạc bộ khác nhau. Người sau đã được nhắc đến như một ứng cử viên tiềm năng thay thế Alonso tại Bayer Leverkusen, nhưng anh đã gia hạn hợp đồng với Stuttgart đến năm 2028 vào thứ Bảy.
Ngay cả ở cấp độ thấp hơn, các huấn luyện viên nói tiếng Đức vẫn dường như là một mặt hàng hot. Chỉ tháng trước, câu lạc bộ Motherwell ở giải Ngoại hạng Scotland đã thuê Michael Wimmer, cựu HLV của Austria Vienna và trợ lý của Pellegrino Matarazzo tại Stuttgart.
"Nếu nó thành công, bạn trông như một thiên tài ở cấp độ ban lãnh đạo," Harding nói khi nhìn vào sự thèm muốn của các câu lạc bộ Championship đối với những huấn luyện viên tương đối vô danh từ Đức, nhưng logic tương tự cũng có thể áp dụng cho một câu lạc bộ như Motherwell.
Nếu không thành công, thì mọi người liên quan có thể quay lại với những gì họ đã làm trước đó, nhưng với số lượng ngày càng tăng của các huấn luyện viên Đức nhảy sang các câu lạc bộ nước ngoài, rất có khả năng chúng ta sẽ thấy nhiều người nối gót Klopp và Tuchel trong tương lai gần.
